-moz-user-select:none; -webkit-user-select:none; -khtml-user-select:none; -ms-user-select:none; user-select:none;

Monday, November 29, 2010

ਬੀਮਾਰ


                            
ਪਾਂਧੀ ਨਨਕਾਣਵੀ

ਕਲਾਸ ਖਤਮ ਹੋਣ ਪਿੱਛੋਂ ਪ੍ਰੋ. ਅਰੋਡ਼ਾ ਨੇ ਮਿਸਿਜ ਰੀਟਾ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ਮਿਸਿਜ ਰੀਟਾ, ਤੂੰ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਕਾਲਜ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਰਹੀ?
ਮੇਰੇ ਹਸਬੈਂਡ ਬੀਮਾਰ ਸਨ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਹਿਬ।
ਹੱਛਾ! ਫਿਰ ਤਾਂ ਕਾਫੀ ਕੁਝ ਪਡ਼੍ਹਾ ਚੁੱਕਾ ਮੈਂ। ਨਾਲੇ ‘ਹੀਰ’ ਬਾਰੇ ਵੀ ਆਪਣਾ ਲੈਕਚਰ ਦੇ ਚੁੱਕਾ।
ਮੈਂ ਨੋਟਸ ਲੈ ਲਵਾਂਗੀ ਆਪਣੇ ਕੁਲੀਗ ਤੋਂ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਹਿਬ।
ਚੱਲ ਤੇਰੀ ਖਾਤਰ…ਜੇ ਤੂੰ ਸੰਡੇ ਨੂੰ ਟਾਈਮ ਕੱਢੇਂ ਤਾਂ…।
ਹਾਂ-ਹਾਂ, ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ। ਚਲੋ ਕੱਲ ਸੰਡੇ ਐ, ਮੈਂ ਆ ਜਾਵਾਂਗੀ।
ਠੀਕ ਐ, ਠੀਕ ਚਾਰ ਵਜੇ ਸ਼ਾਮ। ਮੈਂ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿਚ…ਦਰਅਸਲ ਮੇਰੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚੋਂ ਫਸਟ ਕਲਾਸ ਫਸਟ ਆਵੇਂ।
ਥੈਂਕ ਯੂ, ਸਰ!ਮਿਸਿਜ ਰੀਟਾ ਦਿਲਕਸ਼ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿਚ ਮੁਸਕਰਾਈ ਤਾਂ ਪ੍ਰੋ. ਅਰੋਡ਼ਾ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਚਮਕ ਆ ਗਈ।
ਤੇ ਅਗਲੀ ਸ਼ਾਮ ਮਿਸਿਜ ਰੀਟਾ ਪ੍ਰੋ. ਅਰੋਡ਼ਾ ਦੇ ਘਰ ਸੀ। ਅਰੋਡ਼ਾ ਨੇ ਵੀ ਬਡ਼ੇ ਤਪਾਕ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ।
ਡਰਾਇੰਗ-ਰੂਮ ਵਿਚ ਵਡ਼ਦਿਆਂ ਹੀ ਰੀਟਾ ਨੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰ ਵੇਖਕੇ ਪੁੱਛਿਆ, ਤੁਹਾਡੇ ਮਿਸਿਜ ਕਿੱਥੇ ਨੇ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਹਿਬ?
ਉਹ ਤਾਂ ਜਲੰਧਰ ਗਏ ਹੋਏ ਨੇ। ਅਗਲੇ ਹਫਤੇ ਆਉਣਗੇ। ਏਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋ ਘੰਟਿਆਂ ’ਚ ਸਾਰਾ ਲੈਕਚਰ…ਹੱਛਾ, ਚਾਹ ਪੀਉਗੇ ਨਾ?
ਹਾਂ-ਹਾਂ, ਮੈਂ ਆਪੇ ਬਣਾ ਲੈਨੀਂ ਐਂ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਹਿਬ।ਤੇ ਮਿਸਿਜ ਰੀਟਾ ਕਿਚਨ ਵਿਚ ਚਲੀ ਗਈ। ਉਹ ਚਾਹ ਬਨਾਉਣ ਵਿਚ ਰੁੱਝੀ ਹੋਈ ਸੀ ਕਿ ਇਤਨੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋ. ਅਰੋਡ਼ਾ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਿੱਛੋਂ ਆ ਘੁੱਟਿਆ।
ਓਹ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਾਹਿਬ, ਇਹ ਕੀ?
ਇਹ…ਇਹ…ਹੇ…ਹੇ…ਹੈਂ…।
ਮਾਲੂਮ ਹੁੰਦੈ, ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਬੀਮਾਰ ਓ ਅੱਜ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੈਸਟ ਦੀ ਲੋਡ਼ ਏ। ਚਲੋ, ਫਿਰ ਕਦੇ ਪਡ਼੍ਹ ਲਵਾਂਗੀ ਮੈਂ।
ਤੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਉਹ ਕੋਠੀਉਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਗਈ।
ਪ੍ਰੋ. ਅਰੋਡ਼ਾ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਦਾ ਰੰਗ ਇੰਜ ਪੀਲਾ ਜ਼ਰਦ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਸੱਚਮੁਚ ਹੀ ਬੀਮਾਰ ਹੋਵੇ।
                                                -0-

Thursday, November 18, 2010

ਮੋਢਾ


                                
ਸਤਿਪਾਲ ਖੁੱਲਰ
 ਉਸਦਾ ਦੋਸਤ ਮਰ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਂਜ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਈਆਂ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਪਾਈ ਸੀ। ਪਰ ਬਹੁਤਿਆਂ ਨਾਲ ਉਹ ਨਿਭਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕਿਆ। ਮੂੰਹ ਤੇ ਸੱਚੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਦੀ ਆਦਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਾਰੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਕਈ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਵੀ ਮੂੰਹ ਮੋਡ਼ ਗਏ ਸਨ। ਬਸ ਇਹੀ ਦੋਸਤ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਅੱਜ ਉਸਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਉਸਦੇ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠੋਂ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕ ਗਈ ਸੀ ਜਿਵੇਂ।
ਉਹ ਤੇ ਉਹਦੀ ਪਤਨੀ ਭਰੇ ਮਨ ਨਾਲ ਦੋਸਤ ਦੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। ਪਤਨੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠੀ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਗਲ ਲੱਗ ਕੇ ਰੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਮਰਦਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਸੱਥਰ ਤੇ ਉਹਦੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਤਾਏ ਚਾਚੇ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਤੇ ਹੋਰ ਬਾਹਰੋਂ ਆਏ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਉਹ ਨੀਂਵੀਂ ਪਾਈ ਬੈਠਾ ਹੰਝੂ ਕੇਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਕੀਹਦੇ ਗਲ ਨਾਲ ਲੱਗ ਕੇ ਰੋਂਦਾ? ਸੱਥਰ ਤੇ ਬੈਠਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ-ਸੁਣ ਉਹ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ। ਸਭ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਜਦ ਉਸਦੇ ਇਸ ਦੋਸਤ ਦਾ ਪਿਉ ਮਰਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਦੋਸਤ ਦੇ ਗਲ ਲੱਗ ਕੇ ਕਿੰਨਾਂ ਰੋਇਆ ਸੀ। ਸੱਥਰ ਤੇ ਕਾਨਾਫੂਸੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ। ਇਹ ਕੌਣ ਹੈ? ਇਸਨੂੰ ਸਾਡੇ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੁੱਖ ਤਾਂ ਨਹੀਂ! ਕਿਸੇ ਨੇ ਉੱਚੀ ਬੋਲ ਵੀ ਕੱਢ ਮਾਰਿਆ ਸੀ। ਮਾਂ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੱਬ ਨੂੰ ਪਿਆਰੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
 ਸਸਕਾਰ ਕਰਾ ਕੇ ਉਹ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਘਰ ਆ ਗਿਆ। ਮਨ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਰੋਟੀ ਪੁੱਛਣ ਆਈ ਤਾਂ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਚੱਲ ਪਈਆਂ। ਮਨ ਦਾ ਫੋਡ਼ਾ ਫਿਸ ਪਿਆ। ਉਹਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਗੱਲ ਲੱਗ ਕੇ ਉੱਚੀ ਸਾਰੀ ਧਾਹ ਮਾਰੀ, ਹਾਏ ਓਏ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤਰਾ! ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਇਕੱਲਾ…
ਪਤਨੀ ਦੀਆਂ ਵੀ ਭੁੱਬਾਂ ਨਿਕਲ ਗਈਆਂ। ਕਿੰਨਾਂ ਹੀ ਚਿਰ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਗਲ ਲੱਗ ਕੇ ਰੋਂਦੇ ਰਹੇ।
                                                     -0-

Thursday, November 11, 2010

ਚੌਧਰ


                                      
ਭੀਮ ਸਿੰਘ ਗਰਚਾ

ਰੌਣਕੀ ਗੁੱਸੇ ਜਿਹੇ ਨਾਲ ਰਾਮ ਲਾਲ ਰਾਮਦਾਸੀਏ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਵਡ਼ਦਾ ਹੀ ਕਡ਼ਕਵੀਂ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਬੋਲਿਆ, ਓਏ ਮੁੰਡਿਓ, ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਪੱਕੇ ਬੰਦੇ ਨੇ ਦੱਸਿਐ, ਅੱਜ ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਂ ਸਾਡੇ ਖੇਤ ’ਚੋਂ ਚੋਰੀ ਪੱਠੇ ਵੱਢ ਕੇ ਲਿਆਈ ਐ। ਜੇ ਮੈਂ ਵੇਖ ਲੈਂਦਾ ਤਾਂ ਹਰਾਮਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਗੁੱਤੋਂ ਫਡ਼ ਲੈਂਦਾ…।
ਵਿਹਡ਼ੇ ਵਿਚ ਡਾਹੇ ਮੰਜੇ ਉੱਤੇ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਬੈਠੇ ਰਾਮ ਲਾਲ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਮੁੰਡੇ ਇੱਕਦਮ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਉੱਠੇ ਤੇ ਝੱਟ ਰੌਣਕੀ ਨੂੰ ਆ ਚਿੰਬਡ਼ੇ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਤੈਸ਼ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਬੋਲਿਆ, ਤੂੰ ਸਾਡੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਗੁੱਤੋਂ ਫਡ਼ਨ ਵਾਲਾ ਕੌਣ ਹੁਨੈਂ?
ਉਸੇ ਵੇਲੇ ਰਾਮ ਲਾਲ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਿਆ ਤੇ ਰੌਣਕੀ ਨੂੰ ਬਾਂਹ ਤੋਂ ਫਡ਼ਦਾ ਹੋਇਆ ਬਡ਼ੀ ਹਲੀਮੀ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ, ਰੌਣਕ ਸਿਆਂ, ਕਿਉਂ ਖਹਿਬਡ਼ਦੈਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਆਣਿਆਂ ਨਾਲ…? ਆ ਕੋਈ ਕੰਮ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ।
ਰਾਮ ਲਾਲ ਨੇ ਰੌਣਕੀ ਨੂੰ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਲਿਜਾਕੇ ਮੰਜੇ ਉੱਤੇ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਆਪ ਉਸਦੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਬੈਠਦਾ ਹੋਇਆ ਆਪਣੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਤੇ ਖਚਰੀ ਜਿਹੀ ਮੁਸਕਾਣ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਬੋਲਿਆ, ਰੌਣਕ ਸਿਆਂ, ਸਰਪੰਚੀ ਦੀ ਚੋਣ ਸਿਰ ਤੇ ਆ ਗਈ ਐ। ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਵਿਹਡ਼ੇ ਨੇ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਕੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਐ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸਰਪੰਚ ਤੇਰੇ ਬਾਪ ਮਿਲਖਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਉਸ ਤੋਂ ਸਿਆਣਾ ਬੰਦਾ ਸਾਨੂੰ ਪਿੰਡ ’ਚ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਸਦਾ।
ਰੌਣਕੀ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੋਂ ਗੁੱਸੇ ਦੇ ਹਾਵ-ਭਾਵ ਇਕਦਮ ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ ਗਏ ਤੇ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਇਕ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਜਿਹੀ ਕੰਬਣ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਰਾਮ ਲਾਲ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਫੇਰ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਉਸਨੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, ਪੁੱਤਰੋ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹੱਸ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪੱਠਿਆਂ ਸਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕਿਤੇ ਨਾਲ ਜਾਣੈ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੀ ਸਮਝੋ।
ਦੋਵੇਂ ਮੁੰਡੇ ਹੱਕੇ-ਬੱਕੇ ਹੋਏ ਰੌਣਕੀ ਵੱਲ ਵੇਖ ਰਹੇ ਸਨ।
                                                         -0-